Brucellose is een besmettelijke aandoening die vooral voorkomt bij runderen en veroorzaakt wordt door de bacterie Brucella abortus. Runderen nemen de bacterie voornamelijk op via voer en drinkwater. In het lichaam nestelt Brucella abortus zich bij voorkeur in het uier, de baarmoeder en de gewrichtskapsels. In de baarmoeder veroorzaakt de bacterie een ontsteking van de vruchtvliezen, waardoor de voeding van de ongeboren vrucht wordt belemmerd en deze doodgaat. Na het verwerpen blijft de koe aan de nageboorte staan. Bij stieren kunnen ontstekingen van het geslachtsapparaat en daarmee kans op onvruchtbaarheid optreden.Infectiebron
Voor een rundveekoppel is een aborterend rund de grootste infectiebron. Via de vrucht, het vruchtwater en de vruchtvliezen scheidt het dier zeer grote hoeveelheden bacteriën uit. Daarnaast worden er bacteriën in de melk uitgescheiden. Bij jonge, niet-drachtige dieren kan de bacterie, verborgen in de lymfeklieren, aanwezig blijven. Als het dier drachtig wordt, kan de bacterie zich alsnog door het lichaam verspreiden.
Zoönose
Brucellose is een zoönose. Besmetting veroorzaakt bij mensen de zogeheten Maltakoorts. De ziekte kan mild verlopen, maar ook fataal zijn. Met name personen die in nauw contact komen met geïnfecteerde dieren, zoals veehouders, dierenartsen en slachthuispersoneel, lopen een verhoogd risico. Ook het consumeren van rauwe melk of het eten van ongepasteuriseerde zuivelproducten vormt een risico.
Meldingsplicht
Vanwege het gevaar voor de volksgezondheid geldt voor Brucellose een meldingsplicht. Sinds 1999 is Nederland officieel vrij van brucellose. De bewaking van de vrije status gebeurt in Nederland door bloedonderzoek van verwerpers. Veehouders zijn verplicht om dieren die verwerpen tussen de 100 en 260 dagen binnen zeven dagen te laten onderzoeken op brucellose. De kosten van de visite en het bloedtappen door de dierenarts en de kosten van het onderzoek worden vergoed door de overheid. In Nederland zijn de belangrijkste infectieuze oorzaken voor abortus Neospora, BVD, Salmonella, IBR en Leptospirose. Met het zogenoemde verwerpersbloedje kunnen deze oorzaken ook worden onderzocht, en in de meeste gevallen is dat gratis.
Onderzoek in Bolivia
Gelukkig komt Brucellose in Nederland niet meer voor. In het buitenland is dat soms wel anders. Aan het eind van haar studie deed DAP Midden Nederlanddierenarts Annet Spaans drie maanden onderzoek naar brucellose in Bolivia: “Brucellose is daar endemisch. Veel mensen worden er daar ziek van. Niet zo gek als je bedenkt dat ze de melk vaak warm van de koe drinken. We mogen blij zijn dat Nederland vrij is van brucellose. Daarom is het ook zo belangrijk dat we de verwerpersbloedjes afnemen en onderzoeken.”
